ثبت یک طرح صنعتی دارای جایگاه ویژه و با اهمیتی در صنعت ، تجارت و تحقیقات مختلف می باشد و توجه نکردن به این حق و حقوق ها باعث وارد آمدن ضررهای جبران ناپذیری به فعالان این حوضه خواهد گردید و همچنین می بایست این موضوع بسیار با اهمیت را در نظر داشته باشید که انجام دادن درست مراحل ثبت یک طرح صنعتی بسیار مهم است .
هنگامیکه محصول یا کالایی طراحی گردیده و بعد از زحمت ها و تلاش های بسیار تولید کی گردد و بعد به بازار مربوطه مصرف عرضه می شود و با استقبال خریداران و مصرف کنندگان روبرو می گردد ، اغلب رقیبان آن حوضه سعی می نمایند که همان محصول را تولید و عرضه نمایند .
به همین علت ممکن است که یکی از دغدغه های اصلی و مهم طراحان و تولید کنندگان طرح های صنعتی ، سوء استفاده از طرح های آنان بعد از عرضه است .
راه حل قانونی و درست برای جلوگیری از سوء استفاده افراد و برخورداری از حمایت های قانون ، ثبت طرح صنعتی می باشد .
یکی از اصلی ترین حق و حقوق های مالکیت مادی و معنوی ، ثبت طرح های صنعتی می باشد که به مشخصات شکل و ظاهر و رنگ کحصول و … توجه می نماید
طرح صنعتی چیست ؟
بر اساس قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران در مورد ثبت اختراعات ، تعریف طرح های صنعتی به شرح زیر می باشد :
هر نوع ترکیب خط ها و یا رنگ ها و هر نوع شکل سه بعدی با خطوط ، رنگ ها و یا غیره به گونه ای که ترکیب یا رنگ یک فرآورده صنعتی و یا کالایی از صنایع دستی را تغییر نماید ، طرح صنعتی گفته می شود .
طرح های صنعتی قابل ثبت :
طرح صنعتی هنگامی قابلیت ثبت دارد که جدید و دارای اصالت باشد .
طرح های صنعتی طیف گسترده ای از کالاهای صنعتی و پوشاک و صنایع دستی ، ابزارهای فنی و پزشکی ،ا ساعت و جواهرات و دیگر محصولات لوکس را شامل می گردند .
مزایای ثبت طرح صنعتی :
- ثبت یک طرح صنعتی ، کارهای صادقانه تجاری و رقابت های عدالت محور را تشویق می نماید .
- طرح های صنعتی ثبت گردیده ، جزو دارایی تجاری مالکین آن محسوب گردیده و خواهند توانست ارزش یک شرکت و کالاهای آن را افزایش دهند .
- با ثبت یک طرح صنعتی خواهید توانست به سادگی از واردات و یا تولید کالاهایی که تقلیدی از طرح ثبت گردیده شما می باشد جلوگیری کنید .
- انجام درست مرحله های ثبت طرح صنعتی شرکت ها موسسات این فرصت را مخواهد داد که میزان موفقیت کالاهایشان را در بازار تا میزان زیادی بالا برده و با اطمینان از بازگشت سرمایه و انحصاری بودن آن نسبت به تولید آن اقدام کنند .
- ثبت یک طرح صنعتی به مالکان آن حق انحصاری استفاده از تمامی حقوق و مزایای آن را خواهد داد .
- مالکان طرح های صنعتی خواهند توانست از نسخه برداری غیر مجاز و تقلید به وسیله افراد ثالث جلوگیری نمایند .
- تولید طیف گسترده ای از کالاها که از نظر زیبایی شناختی ، جذاب می باشند را ارتقاء خواهد داد .
- مالک یک طرح صنعتی ثبت گردیده خواهد توانست با واگذاری مجوز بهره برداری از طرح به فرد دیگر ، برای مدت معلوم از امتیازهای لازم بهره مند شود .
- بعد از هر تغییری در شکل ظاهری و یا نوع بسته بندی آن که باعث زیبای گردیدن کالای تولیدی شما می گردد ، می بایست پیش از عرضه ، آن را ثبت نمایید تا مورد سوء استفاده قرار نگیرد .
مدارک لازم برای ثبت یک طرح صنعتی :
افراد حقیقی :
- فتوکپی شناسنامه فرد متقاضی
- فتوکپی کارت ملی فرد متقاضی
- فتوکپی شناسنامه فرد طراح
- فتوکپی کارت ملی فرد طراح
- ۶ قطعه عکس از زوایای مختلف نمونه طرح
- آدرس ، کدپستی ، تلفن ثابت و تلفن همراه و ایمیل فرد متقاضی
افراد حقوقی :
- فتوکپی شناسنامه صاحبان امضای شرکت
- فتوکپی کارت ملی صاحبان امضای شرکت
- فتوکپی شناسنامه فرد طراح
- فتوکپی کارت ملی فرد طراح
- فتوکپی روزنامه رسمی ثبت شرکت و ثبت آخرین تغییرات شرکت مربوطه
- ۶ قطعه عکس از زوایای مختلف نمونه طرح
- آدرس ، کدپستی و تلفن ثابت شرکت
- تلفن همراه و ایمیل صاحبان امضای شرکت مربوطه
طرح های صنعتی که تحت حمایت قانون نیستند ؟
- طرح هایی که بر خلاف نظم عمومی و یا اخلاق حسنه می باشند
- طرح هایی که مواردی از جمله تازه بودن ، اصالت داشتن و یا شخصیت فردی را رعایت نکرده باشند
- طرح های که دارای نماد رسمی یا نماد های رسمی مثل پرچم کشورها هستند
آیا صاحبان طرح های صنعتی خواهند توانست به افراد ثالث اجازه بهره برداری دهند ؟
وقتی که صاحب طرح به فرد دیگری اجازه می دهد که از طرحش برای هر مواردی که طرفین در مورد آن توافق کرده اند استفاده نماید ، مجوز بهره برداری به این فرد داده خواهد شد .
در همچین نمونه هایی قرارداد اجازه بهره برداری میان دو طرف امضا گردیده و شرایط و حدود موافقتنامه در آن به قید می شود .
هزینه های ثبت یک طرح صنعتی :
پرداخت هزینه های مربوطه از طریق سایت مرکز مالکیت معنوی امکانپذیر است و نیازی به پرداخت حضوری نمی باشد . برای ثبت نمودن طرح های صنعتی اغلب نیاز به پرداخت بعضی از هزینه ها به صورت ذیل می باشد :
- هزینه رونوشت مصدق
- حق ثبت برای ۵ سال اول برای یک طبقه یا بیشتر
- جریمه تاخیر در تمدید ثبت دوره ۵ ساله سوم
- حق ثبت تغییرات
- هزینه رسیدگی به اعتراض به تقاضای ثبت
- حق ثبت تمدید برای ۵ سال سوم برای یک طبقه یا بیشتر
- حق ثبت اظهارنامه به ازای هر طبقه
- هزینه هر بار اصلاح اظهارنامه و ضمائم آن
- هزینه رسیدگی اعتراض به رد ثبت
- حق ثبت انتقال قراردادی و قهری
- حق ثبت برای ۵ سال دوم برای یک طبقه یا بیشتر
- حق ثبت تمدید برای ۵ سال دوم برای یک طبقه یا بیشتر
- جریمه تاخیر در تمدید ثبت دوره ۵ ساله دوم
- هزینه استعلام برای انتقال و یا اجازه بهرهبرداری
در مورد این هزینه ها می توان گفت که هزینه اشخاص حقیقی با افراد حقوقی در هر مورد از موارد فوق متفاوت است و اغلب هزینه اشهاص حقوقی بیشتر می باشد .